Fact Check: ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನವನ್ನು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ಫಿರಂಗಿಯಿಂದ ಹೊಡೆದುರುಳಿಸಿದೆಯೇ? ಸುಳ್ಳು, ಸತ್ಯ ಇಲ್ಲಿದೆ
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ-ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಘರ್ಷಣೆ ಮುಂದುವರೆದಿದ್ದು, ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದ ಪಕ್ತಿಯಾ ಪ್ರದೇಶದ ಡಾನ್ ಪಟ್ಟಾನಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಗುಂಡಿನ ಚಕಮಕಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಪಡೆಗಳು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಡ್ರೋನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ರಾಡಾರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗಿವೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ.
By - Vinay Bhat
Claim:ವೀಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನವನ್ನು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ಹೊಡೆದುರುಳಿಸಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
Fact:ಈ ಹೇಳಿಕೆ ಸುಳ್ಳು. ಈ ದೃಶ್ಯಾವಳಿಯು 2022 ರಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬಾರ್ಮರ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ MiG-21 ಅಪಘಾತವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ-ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಘರ್ಷಣೆ ಮುಂದುವರೆದಿದ್ದು, ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದ ಪಕ್ತಿಯಾ ಪ್ರದೇಶದ ಡಾನ್ ಪಟ್ಟಾನಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಗುಂಡಿನ ಚಕಮಕಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಪಡೆಗಳು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಡ್ರೋನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ರಾಡಾರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗಿವೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ.
ಈ ಮಧ್ಯೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ವೈರಲ್ ಆಗುತ್ತಿರುವ ವೀಡಿಯೊ ಒಂದರಲ್ಲಿ. ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಹೊತ್ತಿ ಉರಿಯುತ್ತಿರುವ ಅಪಘಾತವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ, ತೀವ್ರವಾದ ಜ್ವಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಗೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ವಿಮಾನದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಉರಿಯುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಅವಶೇಷಗಳು ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ದೃಶ್ಯವು ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾಗಿದೆ.
ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಬಳಕೆದಾರರೊಬ್ಬರು ಈ ವೀಡಿಯೊವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡು, ‘‘ಇಂದು ಮುಂಜಾನೆ, ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನವನ್ನು ಫಿರಂಗಿಯಿಂದ ಹೊಡೆದುರುಳಿಸಿತು..!’’ ಎಂದು ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. (Archive)
Fact Check:
ನ್ಯೂಸ್‌ಮೀಟರ್ ಈ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದಾಗ ಈ ಹೇಳಿಕೆ ಸುಳ್ಳು ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಈ ವಿಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ತಾಲಿಬಾನ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ವಿಮಾನವನ್ನು ಹೊಡೆದುರುಳಿಸುವ ದೃಶ್ಯಗಳಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ 2022 ರಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬಾರ್ಮರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ ಮಿಗ್ -21 ಅಪಘಾತದ ದೃಶ್ಯಗಳಿವೆ.
ವೈರಲ್ ವೀಡಿಯೊದ ಕೀಫ್ರೇಮ್ ಅನ್ನು ರಿವರ್ಸ್ ಇಮೇಜ್ ಹುಡುಕಾಟ ಮಾಡಿದಾಗ, ಬಾರ್ಮರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ IAF MiG-21 ಅಪಘಾತದ ವಿವರವಾದ ಜುಲೈ 28, 2022 ರ ಇಂಡಿಯಾ ಟುಡೇ ವರದಿ ನಮಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತು.
ಈ ಲೇಖನವು ವೈರಲ್ ವೀಡಿಯೊಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುವ ಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಭೀಮ್ಡಾ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಅರ್ಧ ಕಿ.ಮೀ. ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಮಾನ ಅಪಘಾತಕ್ಕೀಡಾಗಿ ಇಬ್ಬರು ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.
‘ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬಾರ್ಮರ್ ಬಳಿ IAF MiG-21 ವಿಮಾನ ಅಪಘಾತಗಳು; ದೃಶ್ಯಗಳು ದೊಡ್ಡ ಅವಶೇಷಗಳು ಹರಡಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಜುಲೈ 28, 2022 ರಂದು ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ವರ್ಲ್ಡ್ ಅಪ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಿದ YouTube ವೀಡಿಯೊವನ್ನು ಸಹ ನಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಇದು ವೈರಲ್ ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾದ ಅಪಘಾತದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೊಂದಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ, ವೈರಲ್ ವೀಡಿಯೊವನ್ನು ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ನಿರೂಪಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಮರುಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಾವು ತೀರ್ಮಾನಿಸುತ್ತೇವೆ.
ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಜೆಟ್ ಅನ್ನು ತಾಲಿಬಾನ್ ಪಡೆಗಳು ಹೊಡೆದುರುಳಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವ ವೀಡಿಯೊ ಸುಳ್ಳು. ಇದು 2022 ರಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ ಮಿಗ್ -21 ಅಪಘಾತವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
